Trao đổi với chúng tôi, ông Đỗ Minh Hoàng, chánh văn phòng Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết: “Hiện nay, nhiều trường THPT ở TP.HCM đang có xu hướng thay áo dài trắng của nữ sinh bằng âu phục.

Nhằm mục đích giáo dục truyền thống, gìn giữ nét đẹp duyên dáng, dịu dàng của nữ sinh TP, Sở GD-ĐT TP ban hành văn bản trên. Nhưng mục đích là khuyến khích các trường thực hiện cho nữ sinh mặc áo dài tối thiểu 1 buổi/tuần (vào ngày thứ hai chào cờ đầu tuần và các ngày lễ) chứ không ép buộc”.

Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện đa số trường THPT trên địa bàn TP.HCM đều có mẫu đồng phục của riêng trường mình. Phổ biến nhất là nữ sinh mặc váy liền áo hoặc váy rời và áo sơmi.

Tuy nhiên, vẫn có trường yêu cầu nữ sinh mặc áo dài suốt từ thứ hai đến thứ bảy như ở Trường THPT Giồng Ông Tố, quận 2.

Theo ông Hà Hữu Thạch - hiệu trưởng Trường THPT Giồng Ông Tố: “Tất cả nữ sinh từ khối 10 đến khối 12 của trường đều mặc áo dài trong những giờ học chính khóa. Riêng giờ học trái buổi (học sinh học thể dục, sinh hoạt ngoại khóa...) thì các em mặc đồ thể dục. Quy định này đã được nhà trường duy trì tám năm nay và thành nếp, học sinh và phụ huynh đều đồng tình”.

Ông Thạch kể: “Thật ra, trong mấy năm đầu cũng có một số phụ huynh lớp 10 tới gặp tôi nói rằng con họ mập quá, không tự tin mặc áo dài và đề nghị được mặc váy đi học. Tuy nhiên, sau khi nhà trường giải thích việc nữ sinh mặc áo dài đi học nhằm duy trì hình ảnh đẹp và nuôi dưỡng giá trị truyền thống của chiếc áo dài Việt Nam trong lòng thế hệ trẻ thì phụ huynh cũng ủng hộ. Vả lại bây giờ công nghệ đã phát triển, thị trường có khá nhiều loại vải có chất liệu thoáng, mặc áo dài cũng mát chứ không bí và nóng như ngày xưa”.

Trong khi đó Nguyễn Thị Quỳnh Trang, học sinh lớp 12AD2 Trường THPT Giồng Ông Tố, tâm sự: “Thời gian đầu năm lớp 10 em hơi khó chịu khi mặc áo dài vì lúc ấy mới từ lớp 9 lên, không quen việc mặc áo dài. Thật sự dáng em không được cân đối như các bạn nữ khác nhưng khi khoác chiếc áo dài lên người, em cảm thấy mình thướt tha, uyển chuyển, thùy mị hẳn lên.

Bây giờ em đã quen và cảm thấy hãnh diện khi mỗi ngày được mặc áo dài trắng đi học. Nhất là những dịp đi thi học sinh giỏi Olympic: trong khi đa số bạn nữ ở trường khác mặc đồ thể dục hoặc mặc váy thì học sinh nữ Trường Giồng Ông Tố vẫn mặc áo dài. Những lúc ấy em có cảm giác mình nổi bật và trưởng thành hơn, chỉn chu hơn”.

Không ai phủ nhận nét đẹp, sự duyên dáng của nữ sinh khi mặc áo dài - tất cả giáo viên THPT mà chúng tôi ghi nhận ý kiến đều trả lời như thế. “Mặc dù vậy, khi mặc áo dài nhiều nữ sinh cảm thấy gò bó, các em đi đứng phải khoan thai, dịu dàng, nết na. Nó mâu thuẫn với phương pháp giáo dục theo hướng đổi mới: học sinh phải năng động, tích cực trong học tập” - một giáo viên THPT ở quận 3 nhận định.

Theo một thành viên ban giám hiệu Trường THPT Mạc Đĩnh Chi: “Nữ sinh ở trường tôi mặc áo dài vào ngày thứ hai chào cờ đầu tuần và một số ngày lễ lớn. Nhìn chung các em rất thích mặc áo dài, nhưng những ngày còn lại nhà trường cho các em mặc váy (có quần soọc bên trong) nhằm tạo sự thoải mái, thuận tiện vì học sinh bây giờ năng động lắm: các em học nhóm, hoạt động phong trào, học kỹ năng sống... Bắt các em mặc áo dài thì không phù hợp”.

Trong khi đó bà Lê Thúy Hòa, hiệu trưởng Trường THPT Thái Bình, cho rằng: “Học sinh học bán trú mà mặc áo dài suốt từ sáng đến chiều sẽ rất bất tiện, nhất là giờ ngủ trưa ở trường. Chưa kể mỗi nữ sinh phải may thêm một bộ áo dài cũng khá tốn kém: giá rẻ nhất cho một bộ áo dài bây giờ cũng phải 500.000 đồng, nếu muốn đẹp phải từ 1 triệu đồng trở lên trong khi phụ huynh đã phải sắm đồng phục váy, áo cho con em họ rồi. Thế nên ở trường tôi không yêu cầu nữ sinh phải mặc áo dài. Chỉ trong các buổi lễ hội thì nhà trường vẫn tôn vinh tà áo dài bằng cách vận động học sinh mặc áo dài, thi biểu diễn thời trang áo dài...”.

Tương tự, Trường THPT Diên Hồng không yêu cầu học sinh phải mặc áo dài vì “đặc điểm ở trường chúng tôi có nhiều học sinh thuộc diện gia đình khó khăn. Nếu yêu cầu nữ sinh mặc áo dài lại gây thêm tốn kém, vất vả cho phụ huynh chứ tôi tin các em học sinh nữ rất thích mặc áo dài. Nếu Sở GD-ĐT TP yêu cầu thì chúng tôi sẽ bàn với ban đại diện cha mẹ học sinh và năm học sau sẽ thực hiện cho nữ sinh mặc áo dài” - ông Lương Ngọc Duy, hiệu trưởng Trường THPT Diên Hồng, khẳng định.