Vụ án Đảng cộng sản Úc năm 1951
Trịnh Hữu Long
Nhân đọc bài Đảng cộng sản
giữa lòng New York trên
BBC Vietnamese mới thấy ở các quốc gia tư bản hàng đầu, đảng cộng
sản có thể được thành lập, hoạt động và được pháp luật bảo vệ.
Một trong những vụ án nổi tiếng nhất liên quan đến việc này là vụ "Đảng cộng sản Úc kiện
Chính phủ Úc" năm
1951.
Ảnh: Đảng kỳ của Đảng cộng sản Úc ngày nay. |
Vào thời điểm Đảng cộng sản Trung Quốc giành được toàn
bộ Trung Hoa lục địa vào năm 1949, nỗi lo sợ chủ nghĩa cộng sản bành
trướng dâng cao ở Úc. Chính phủ mới của Đảng Tự do do Thủ
tướng Menzies lãnh đạo quyết tâm loại Đảng cộng sản Úc ra khỏi đời
sống chính trị nước này.
Họ
trình Dự luật giải tán Đảng cộng sản ra lưỡng viện Quốc hội vào
ngày 27-4-1950 và sau rất nhiều tranh cãi, nó được thông qua vào 19-10-1950
với sự chấp thuận của Đảng Lao động đối lập. Chính phủ Menzies ngay
lập tức phê chuẩn đạo luật này và nó có hiệu lực ngay ngày hôm sau.
Đã
chuẩn bị từ trước, Đảng cộng sản Úc lập tức khởi kiện Chính phủ
lên Tòa án tối cao liên bang Úc. Bên bị và bên nguyên đều được đại
diện bởi những cái tên sáng chói nhất của đoàn luật sư Sydney và
đoàn luật sư Melbourne. Cuộc chiến pháp lý kết thúc với phán quyết
ngày 9-3-1951 của Tòa án tối cao cho rằng, đạo luật giải tán Đảng
cộng sản vượt quá thẩm quyền của Quốc hội và do đó trái với Hiến
pháp. Các thẩm phán Úc thậm chí còn bảo vệ quan điểm xét xử của
mình bằng cách viện dẫn án lệ nổi tiếng "Marbury kiện
Madison" năm 1803 của Mỹ, vốn là vụ án có ảnh hưởng
lớn nhất đến cấu trúc tam quyền phân lập của nước Mỹ.
Tuy vậy, Chính phủ Menzies chưa muốn dừng lại. Họ tổ chức một cuộc
trưng cầu dân ý ngay trong năm 1951 để sửa đối Hiến pháp nhằm mở
đường cho việc Quốc hội thông qua đạo luật giải tán Đảng cộng sản.
Kết quả, họ giành thắng lợi ở 3/6 tiểu bang (gồm Queensland, Western
Australia và Tasmania) nhưng lại thua trên số phiếu phổ thông với 49,44%
số phiếu, trong khi có 50,56% cử tri nói không với đề xuất sửa đổi
này.
Đảng cộng sản Úc thoát hiểm trong gang tấc và tiếp tục hoạt động
cho đến năm 1991 thì tự giải tán theo sự thoái trào của chủ nghĩa
cộng sản trên thế giới.
Một đảng cộng sản khác của Úc được thành lập năm 1971 và vẫn hoạt
động cho đến ngày nay với vai trò gần như không đáng kể trên chính
trường Úc. Thắng lợi quan trọng đầu tiên của họ là ghế Hội đồng
thành phố Auburn ở tiểu bang New South Wales vào năm 2012 và
đây là người cộng sản thứ 4 được bầu vào các hội đồng địa phương
trên khắp nước Úc.
Ở Việt Nam, mặc dù Hiến pháp không cấm lập đảng và không cấm các
đảng khác hoạt động, nhưng trên thực tế không có cơ hội nào cho một
đảng phái chính trị khác Đảng cộng sản Việt Nam được phép hình
thành, ngay cả khi những người khởi xướng có tuyên bố họ là một
đảng cộng sản đi chăng nữa. Hai đảng cộng sản cùng tồn tại trên một
nước cộng sản dường như là hiện tượng chưa từng có tiền lệ.
0 nhận xét