Bị ảnh hưởng tâm lí bởi số đông bạn bè đã đi học thêm là một trong những lí do mà các học sinh đưa ra. Khi được hỏi “Tại sao lại không tự tin vào khả năng của mình mà lại để tâm lí bị ảnh hưởng?”, nhiều bạn trả lời: “Ai cũng đi học mà mình ở nhà thì sẽ lo lắng, không tự tin, không yên tâm”.

Em N.T.B.T (ngụ quận 5, học sinh lớp 10) cho biết: “Lên cấp 3 rồi, ai không đi học thêm thì chắc hiếm lắm. Có lần, em lên bảng giải toán mà thầy bảo là thầy biết em học thêm cô nào luôn. Em cũng ngại nên vừa học thêm thầy, vừa học thêm cô. Đằng nào thì cũng phải học, phải thi, bạn bè mình cũng thế chứ không phải cá biệt mình mình. Trong lớp em, không ai không học thêm cả”.

“Sang năm là lớp 12 rồi, bây giờ mà có cho em tiền đi du lịch châu Âu cũng chưa chắc em dám đi. Nghỉ một ngày là mọi thứ lại đảo lộn cả lên, học ở trường lẫn học thêm là cả một khối lượng kiến thức rất nhiều mỗi ngày. Thực ra, nếu đi học thêm, làm và sửa bài nhiều thì cũng an tâm hơn. Đi học mệt là thế, ở nhà là em sẽ mềm lòng đi ngủ, còn đi học thêm thì em tự nguyện để mình phải cứng rắn với bản thân”, em Lê Ngọc Mỹ (ngụ quận 5).

Theo cô giáo Dương Thị Duyên, trường THPT Đông Đô (Tây Hồ - Hà Nội): “Có những em thấy bạn bè mình đi học nhiều nên có tâm lí lo lắng, sợ mình không học thì bị thua các bạn nên cũng đi học, hoặc là truyền nhau chỗ nào thầy cô dạy hay rồi rủ nhau đi học. Những em cuối cấp thường có lịch học thêm dày hơn vì áp lực thi cử quá lớn. Bạn học tốt thì muốn vào trường chuyên, trường đại học có tiếng. Bạn học yếu hơn thì cố để đỗ. Một phần nữa là áp lực từ phía gia đình. Bố mẹ thường biết thầy cô nào giỏi thì đăng kí cho con theo học. Học thêm đa phần là buổi tổi vì buổi ngày các em đi học ở trường nên thời gian tự học của các em là rất ít. Có nhiều em đêm thức khuya học bài nhưng thực ra bộ não không thể tiếp thu liên tục được nên học như vậy khó đạt hiệu quả. Đi học thêm cũng tốt nhưng không nên để lịch học kín thời gian quá. Học thêm, quan trọng là để bổ sung những kiến thức mình đang bị hổng. Tôi nghĩ các em nên có thời gian tự học nhiều hơn. Như thế, các em sẽ chủ động, tự suy nghĩ, tư duy tìm ra cách giải cho các bài tập, có gì không hiểu, nhờ thầy cô ở trường hoặc thầy cô dạy thêm hướng dẫn”.

Theo thầy Nguyễn Phước Bảo Khôi, giảng viên khoa Ngữ Văn, ĐH Sư Phạm TPHCM thì  học thêm là nhu cầu có thật của đại đa số phụ huynh và học sinh khi tâm lí cạnh tranh, chạy đua về học vấn, bằng cấp vẫn rất phổ biến trong xã hội. Không hẳn do chương trình học nặng nề, nguyên nhân vấn đề học thêm còn đến từ áp lực thi cử nặng nề ở các lớp cuối cấp (lớp 9, lớp 12) và bệnh thành tích trong giáo dục chỉ dừng ở việc hạn chế triệu chứng chứ chưa điều trị tận gốc.

Theo thầy Khôi, học sinh cần có ý thức tóm tắt ngắn gọn, gắn kết, tập hợp kiến thức thành khung, bảng, sơ đồ để dễ dàng ôn tập, qua đó phát triển tư duy phân tích, tổng hợp, so sánh… Học sinh nên học tập theo nhóm để phân công công việc, trao đổi, học hỏi lẫn nhau và trau dồi kĩ năng hợp tác, làm việc nhóm. Nhà trường cần tăng cường tổ chức các chuyên đề hướng dẫn phương pháp học tập, chủ yếu là phương pháp tự học. Giáo viên cũng cần nhắc lại, nhấn mạnh phương pháp học tập bộ môn cho học sinh để giúp các em có định hướng đúng đắn. 

NGỌC LOAN - MINH HUYỀN